Opis kursu

Skrypt z historii dla Semestru III

Â „PoznaĂŚ przeszÂłoÂśĂŚ”Â Program nauczania historii w zakresie podstawowym dla liceum ogĂłlnoksztaÂłcÂącego i technikum, Robert ÂŚniegocki

TreÂści przedmiotu historia w podstawie programowej – zakres podstawowy

Cele ksztaÂłcenia – wymagania ogĂłlne I

. Chronologia historyczna. UczeĂą:

1) porzÂądkuje i synchronizuje wydarzenia z historii powszechnej oraz dziejĂłw ojczystych;

2) dostrzega zmiennoÂśĂŚ i dynamikĂŞ wydarzeĂą w dziejach, a takÂże ciÂągÂłoÂśĂŚ procesĂłw historycznych i cywilizacyjnych.

I. II. Analiza i interpretacja historyczna.

UczeĂą:

1) analizuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w kontekÂście epok i dostrzega zaleÂżnoÂści pomiĂŞdzy rĂłÂżnymi dziedzinami Âżycia spoÂłecznego;

2) rozpoznaje rodzaje ÂźrĂłdeÂł, ocenia przydatnoÂśĂŚ ÂźrĂłdÂła do wyjaÂśnienia problemu historycznego;

3) dostrzega mnogoÂśĂŚ perspektyw badawczych oraz rĂłÂżnorakie interpretacje historii i ich przyczyny; 4) ugruntowuje potrzebĂŞ poznawania przeszÂłoÂści dla rozumienia wspĂłÂłczesnych mechanizmĂłw spoÂłecznych i kulturowych.

III. Tworzenie narracji historycznej.

UczeĂą:

1) tworzy narracjĂŞ historycznÂą w ujĂŞciu przekrojowym, jak i problemowym;

2) dostrzega problem i buduje argumentacjĂŞ, uwzglĂŞdniajÂąc rĂłÂżne aspekty procesu historycznego;

3) dokonuje selekcji i hierarchizacji oraz integruje informacje pozyskane z rĂłÂżnych ÂźrĂłdeÂł wiedzy

Celem ksztaÂłcenia ogĂłlnego w liceum ogĂłlnoksztaÂłcÂącym i technikum jest:

1) traktowanie uporzÂądkowanej, systematycznej wiedzy jako podstawy ksztaÂłtowania umiejĂŞtnoÂści; 2) doskonalenie umiejĂŞtnoÂści myÂślowo-jĂŞzykowych, takich jak: czytanie ze zrozumieniem, pisanie twĂłrcze, formuÂłowanie pytaĂą i problemĂłw, posÂługiwanie siĂŞ kryteriami, uzasadnianie, wyjaÂśnianie, klasyfikowanie, wnioskowanie, definiowanie, posÂługiwanie siĂŞ przykÂładami itp.;

Â 3) rozwijanie osobistych zainteresowaĂą ucznia i integrowanie wiedzy przedmiotowej z rĂłÂżnych dyscyplin;

4) zdobywanie umiejĂŞtnoÂści formuÂłowania samodzielnych i przemyÂślanych sÂądĂłw, uzasadniania wÂłasnych i cudzych sÂądĂłw w procesie dialogu we wspĂłlnocie dociekajÂącej;

5) ÂłÂączenie zdolnoÂści krytycznego i logicznego myÂślenia z umiejĂŞtnoÂściami wyobraÂżeniowo-twĂłrczymi;

6) rozwijanie wraÂżliwoÂści spoÂłecznej, moralnej i estetycznej;

7) rozwijanie narzĂŞdzi myÂślowych umoÂżliwiajÂących uczniom obcowanie z kulturÂą i jej rozumienie;Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 8) rozwijanie u uczniĂłw szacunku dla wiedzy, wyrabianie pasji poznawania Âświata i zachĂŞcanie do praktycznego zastosowania zdobytych wiadomoÂści

Â 1) myÂślenie – rozumiane jako zÂłoÂżony proces umysÂłowy, polegajÂący na tworzeniu nowych reprezentacji za pomocÂą transformacji dostĂŞpnych informacji, obejmujÂącej interakcjĂŞ wielu operacji umysÂłowych: wnioskowanie, abstrahowanie, rozumowanie, wyobraÂżanie sobie, sÂądzenie, rozwiÂązywanie problemĂłw, twĂłrczoÂśĂŚ. DziĂŞki temu, Âże uczniowie szkoÂły ponadpodstawowej uczÂą siĂŞ rĂłwnoczeÂśnie rĂłÂżnych przedmiotĂłw, moÂżliwe jest rozwijanie nastĂŞpujÂących typĂłw myÂślenia: analitycznego, syntetycznego, logicznego, komputacyjnego, przyczynowo-skutkowego, kreatywnego, abstrakcyjnego; zachowanie ciÂągÂłoÂści ksztaÂłcenia ogĂłlnego rozwija zarĂłwno myÂślenie percepcyjne, jak i myÂślenie pojĂŞciowe. Synteza obu typĂłw myÂślenia stanowi podstawĂŞ wszechstronnego rozwoju ucznia;

2) czytanie – umiejĂŞtnoÂśĂŚ ÂłÂączÂąca zarĂłwno rozumienie sensĂłw, jak i znaczeĂą symbolicznych wypowiedzi; kluczowa umiejĂŞtnoÂśĂŚ lingwistyczna i psychologiczna prowadzÂąca do rozwoju osobowego, aktywnego uczestnictwa we wspĂłlnocie, przekazywania doÂświadczeĂą miĂŞdzy pokoleniami;

3) umiejĂŞtnoÂśĂŚ komunikowania siĂŞ w jĂŞzyku ojczystym i w jĂŞzykach obcych, zarĂłwno w mowie, jak i w piÂśmie, to podstawowa umiejĂŞtnoÂśĂŚ spoÂłeczna, ktĂłrej podstawÂą jest znajomoÂśĂŚ norm jĂŞzykowych oraz tworzenie podstaw porozumienia siĂŞ w rĂłÂżnych sytuacjach komunikacyjnych;

4) kreatywne rozwiÂązywanie problemĂłw z rĂłÂżnych dziedzin ze Âświadomym wykorzystaniem metod i narzĂŞdzi wywodzÂących siĂŞ z informatyki, w tym programowanie;

Â 5) umiejĂŞtnoÂśĂŚ sprawnego posÂługiwania siĂŞ nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, w tym dbaÂłoÂśĂŚ o poszanowanie praw autorskich i bezpieczne poruszanie siĂŞ w cyberprzestrzeni;

Â 6) umiejĂŞtnoÂśĂŚ samodzielnego docierania do informacji, dokonywania ich selekcji, syntezy oraz wartoÂściowania, rzetelnego korzystania ze ÂźrĂłdeÂł;

7) nabywanie nawykĂłw systematycznego uczenia siĂŞ, porzÂądkowania zdobytej wiedzy i jej pogÂłĂŞbiania;

8) umiejĂŞtnoÂśĂŚ wspĂłÂłpracy w grupie i podejmowania dziaÂłaĂą indywidualnych. Jak widaĂŚ, podstawa przykÂłada duÂżÂą wagĂŞ do rozwijania kompetencji jĂŞzykowej i kompetencji komunikacyjnej

Semestralny plan pracy z historii dla grupy III B Â do programu nauczania „PoznaĂŚ przeszÂłoÂśĂŚ”

Semestr III – 16 godzin

Lekcja	TytuÂł rozdziaÂłu/tytuÂł lekcji	Liczba godzin	NajwaÂżniejsze treÂści	TreÂści z podstawy programowej
I. Europa i Nowy ÂŚwiat
1.	Zapoznanie z wymaganiami edukacyjnymi i kryterium oceniania. Wielkie odkrycia geograficzneÂ	1	Przyczyny wielkich odkryĂŚ geograficznych Odkrycia PortugalczykĂłw i HiszpanĂłw Konsekwencje wielkich odkryĂŚ geograficznych Â	XIV. Odkrycia geograficzne i europejski kolonializm doby nowoÂżytnej. UczeĂą: 1) charakteryzuje przyczyny i przebieg wypraw odkrywczych; 2) opisuje udziaÂł poszczegĂłlnych paĂąstw europejskich w podziale Nowego ÂŚwiata w XVI–XVIII w.; 3) wyjaÂśnia wpÂływ wielkich odkryĂŚ geograficznych na spoÂłeczeĂąstwo, gospodarkĂŞ i kulturĂŞ Europy oraz obszarĂłw pozaeuropejskich.
2.	Kultura i sztuka renesansu	1	Geneza renesansu GÂłĂłwne cechy humanizmu PowrĂłt do osiÂągniĂŞĂŚ antyku i rozwĂłj nauki Sztuka renesansu Literatura renesans	XV. Czasy renesansu. UczeĂą: 1) wyjaÂśnia gÂłĂłwne prÂądy ideowe epoki; 2) rozpoznaje dokonania twĂłrcĂłw renesansowych w dziedzinie kultury; 3) charakteryzuje sztukĂŞ renesansowÂą.
3.	Reformacja i kontrreformacja Â Â w Europie	1	Przyczyny reformacji Marcin Luter i jego dziaÂłalnoÂśĂŚ Jan Kalwin i jego nauki Ruchy reformacyjne w Europie NastĂŞpstwa reformacji Obszary tolerancji religijnej w Europie. PodziaÂł stref wpÂływĂłw poszczegĂłlnych wyznaĂą Â SobĂłr trydencki i jego skutki Konflikty religijne w Europie Powstanie i dziaÂłalnoÂśĂŚ Towarzystwa Jezusowego	XVI. Reformacja i jej skutki. UczeĂą: 1) wyjaÂśnia religijne, polityczne, gospodarcze, spoÂłeczne, kulturowe uwarunkowania i nastĂŞpstwa reformacji, opisujÂąc jej gÂłĂłwne nurty i postaci; 3) opisuje mapĂŞ politycznÂą i wyznaniowÂą Europy w XVI w. XVI. Reformacja i jej skutki. UczeĂą: 2) wyjaÂśnia rolĂŞ soboru trydenckiego i opisuje rĂłÂżne aspekty reformy KoÂścioÂła katolickiego; 3) opisuje mapĂŞ politycznÂą i wyznaniowÂą Europy w XVI w.
4.	PotĂŞgi europejskie w XVI wieku	1	Wojny wÂłoskie Podboje tureckie w Europie.Â Konflikt hiszpaĂąsko-angielski Wzrost potĂŞgi Wielkiego KsiĂŞstwa Moskiewskiego	XVI. Reformacja i jej skutki. UczeĂą: 3) opisuje mapĂŞ politycznÂą i wyznaniowÂą Europy w XVI w.
II. „ZÂłoty wiek” Rzeczypospolitej
5.	Polityka miĂŞdzynarodowa ostatnich JagiellonĂłw	1	GÂłĂłwne kierunki polityki zagranicznej JagiellonĂłw Wzrost znaczenia paĂąstwa moskiewskiego Dyplomacja i wojny Zygmunta I Starego Polityka zagraniczna Zygmunta II Augusta I wojna pĂłÂłnocna o Inflanty i hegemoniĂŞ w basenie Morza BaÂłtyckiego	XVIII. PaĂąstwo polsko-litewskie w czasach ostatnich JagiellonĂłw. UczeĂą: 1) opisuje zmiany terytorialne paĂąstwa polsko-litewskiego i charakteryzuje jego stosunki z sÂąsiadami w XVI w.
6.	Demokracja szlachecka	1	Przyczyny dominacji politycznej szlachty Przywileje generalne szlachty Powstanie sejmu walnego i jego funkcjonowanie Ruch egzekucyjny i jego dziaÂłalnoÂśĂŚ	XVIII. PaĂąstwo polsko-litewskie w czasach ostatnich JagiellonĂłw. UczeĂą: 2) wyjaÂśnia funkcjonowanie najwaÂżniejszych instytucji Âżycia politycznego w XVI-wiecznej Polsce i ocenia funkcjonowanie demokracji szlacheckiej; 3) omawia polskÂą specyfikĂŞ w zakresie rozwiÂązaĂą ustrojowych, struktury spoÂłecznej i modelu Âżycia gospodarczego (gospodarka folwarczno-paĂąszczyÂźniana) na tle europejskim.
12.	Reformacja i kontrreformacja w Rzeczypospolitej Â	1	PaĂąstwo wielu wyznaĂą i religii Luteranizm i kalwinizm na ziemiach Rzeczypospolitej Tolerancja religijna Kontrreformacja w Rzeczypospolitej	XVIII. PaĂąstwo polsko-litewskie w czasach ostatnich JagiellonĂłw. UczeĂą: 4) przedstawia sytuacjĂŞ wyznaniowÂą na ziemiach paĂąstwa polsko-litewskiego w XVI w. XIX. Powstanie Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw. UczeĂą: 4) wyjaÂśnia prawne i kulturowe podstawy tolerancji religijnej na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w XVI w.
7	SpoÂłeczeĂąstwo i gospodarka Rzeczypospolitej w XVI w.	1	Geneza gospodarki folwarczno-paĂąszczyÂźnianej Funkcjonowanie folwarkĂłw paĂąszczyÂźnianych Miasta w Polsce w XVI w. Handel gdaĂąski SpoÂłeczeĂąstwo stanowe w Rzeczypospolitej	XVIII. PaĂąstwo polsko-litewskie w czasach ostatnich JagiellonĂłw. UczeĂą: 3) omawia polskÂą specyfikĂŞ w zakresie rozwiÂązaĂą ustrojowych, struktury spoÂłecznej i modelu Âżycia gospodarczego (gospodarka folwarczno-paĂąszczyÂźniana) na tle europejskim.
8	Rzeczpospolita Obojga NarodĂłw	1	Geneza unii lubelskiej Postanowienia unii lubelskiej w 1569 r. PoczÂątki Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw Wieloetniczna Rzeczpospolita	XIX. Powstanie Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw. UczeĂą: 1) wyjaÂśnia przyczyny, okolicznoÂści i nastĂŞpstwa zawarcia unii realnej pomiĂŞdzy KoronÂą a LitwÂą; 2) charakteryzuje ustrĂłj Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w Âświetle postanowieĂą unii lubelskiej; 3) opisuje strukturĂŞ terytorialnÂą i ludnoÂściowÂą Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw; 4) wyjaÂśnia prawne i kulturowe podstawy tolerancji religijnej na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w XVI w.
9.	Pierwsza wolna elekcja	1	Pierwsze bezkrĂłlewie Pierwsza wolna elekcja Henryk Walezy na tronie Rzeczypospolitej Drugie bezkrĂłlewie Kolejna wolna elekcja Wybranie krĂłlem Stefana Batorego Polityka wewnĂŞtrzna i zagraniczna Stefana Batorego	XX. Pierwsze wolne elekcje i ich nastĂŞpstwa. UczeĂą: 1) opisuje okolicznoÂści, zasady, przebieg i nastĂŞpstwa pierwszych wolnych elekcji; 2) charakteryzuje dziaÂłania Stefana Batorego w zakresie polityki wewnĂŞtrznej i zagranicznej; 3) zestawia najwaÂżniejsze wydarzenia z dziejĂłw paĂąstwa polsko-litewskiego w XVI w. z wydarzeniami europejskimi.
10.	Panowanie Stefana Batorego	Â	Drugie bezkrĂłlewie Kolejna wolna elekcja Wybranie krĂłlem Stefana Batorego Polityka wewnĂŞtrzna i zagraniczna Stefana Batorego	XX. Pierwsze wolne elekcje i ich nastĂŞpstwa. UczeĂą: 2) charakteryzuje dziaÂłania Stefana Batorego w zakresie polityki wewnĂŞtrznej i zagranicznej.
11.	Kultura i sztuka polskiego renesansu	1	Specyfika odrodzenia na ziemiach polskich RozwĂłj nauki i szkolnictwa Literatura odrodzenia Renesans w sztuce	XXI. Renesans w Polsce. UczeĂą: 1) ocenia dorobek polskiej myÂśli politycznej doby renesansu; 2) rozpoznaje dokonania twĂłrcĂłw polskiego odrodzenia w dziedzinie kultury.
III. Europa w XVII wieku
12.	Rewolucja angielska i monarchia parlamentarna	1	Sytuacja spoÂłeczno-gospodarcza w Anglii RzÂądy StuartĂłw Wybuch rewolucji angielskiej Wojna domowa w Anglii Dyktatura Olivera Cromwella Restauracja StuartĂłw Monarchia parlamentarna w Anglii	XVII. Europa w XVI–XVII w. UczeĂą: 3) wyjaÂśnia genezĂŞ i opisuje nastĂŞpstwa rewolucji angielskich.
13	Wojna trzydziestoletnia	1	Geneza wojny trzydziestoletniej Etapy wojny trzydziestoletniej PokĂłj westfalski i jego warunki Skutki wojny trzydziestoletniej dla dziejĂłw Europy	XVII. Europa w XVI–XVII w. UczeĂą: 2) charakteryzuje konflikty polityczne w Europie, z uwzglĂŞdnieniem ekspansji tureckiej i charakteru wojny trzydziestoletniej.
14.	Absolutyzm we Francji. Nowe potĂŞgi europejskie w XVII wieku	1	Francja kardynaÂła Richelieu Czasy Frondy RzÂądy absolutne Ludwika XIV Polityka wewnĂŞtrzna i zagraniczna Francji RozwĂłj imperiĂłw kolonialnych: Holandii, Francji i Anglii Wzrost znaczenia i potĂŞgi militarnej Szwecji w Europie pĂłÂłnocnej Kres ekspansji tureckiej Â	XVII. Europa w XVI–XVII w. UczeĂą: 1) przedstawia drogĂŞ do nowego modelu monarchii europejskich w epoce nowoÂżytnej, z uwzglĂŞdnieniem charakterystyki i oceny absolutyzmu francuskiego; 2) charakteryzuje konflikty polityczne w Europie, z uwzglĂŞdnieniem ekspansji tureckiej i charakteru wojny trzydziestoletniej.
15.	Kultura Europy w XVII wieku	1	Geneza baroku GÂłĂłwne cechy baroku DzieÂła sztuki barokowej w Europie	XVII. Europa w XVI–XVII w. UczeĂą: 4) opisuje przemiany w kulturze europejskiej w XVII w. Â
IV. Od potĂŞgi do kryzysu Rzeczypospolitej
16.	PoczÂątki rzÂądĂłw WazĂłw w Rzeczypospolitej	1	PodwĂłjna elekcja PoczÂątki rzÂądĂłw Zygmunta III Wazy GÂłĂłwne kierunki polityki zagranicznej Zygmunta III Wojna o Inflanty (bitwa pod Kircholmem) Rokosz Zebrzydowskiego Wojna o ujÂście WisÂły Bitwa morska pod OliwÂą Rozejm w Starym Targu i kolejny w Sztumskiej Wsi	XXII. Polityka wewnĂŞtrzna i zagraniczna Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w XVII w. UczeĂą: 1) omawia konflikty wewnĂŞtrzne i zewnĂŞtrzne Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w okresie panowania WazĂłw; 4) charakteryzuje zmiany granic Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w XVII w.; 5) zestawia najwaÂżniejsze wydarzenia z dziejĂłw Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw i Europy i Âświata w XVII w. XXIII. UstrĂłj, spoÂłeczeĂąstwo i kultura Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w XVII w. UczeĂą: 1) opisuje proces oligarchizacji Âżycia politycznego Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw, uwzglĂŞdniajÂąc wpÂływy obce, liberum veto i rokosze; 2) wyjaÂśnia przyczyny kryzysĂłw wewnĂŞtrznych oraz zaÂłamania gospodarczego Rzeczypospolitej Obojga NarodĂłw w XVII w.

kontrolne – tematyka, kryteria oceniania, terminy.

Tematy prac kontrolnych – obwiÂązuje wybĂłr jednego z zaproponowaĂŚ

-Przebieg i nastĂŞpstwa potopu szwedzkiego

- Wojny z MoskwÂą w pierwszej poÂłowie XVII wieku

- Pierwsze wolne elekcje i ich nastĂŞpstwa.

Kryteria oceny
Zebranie informacji – 2-3 strony A4
Kompozycja pracy – uporzÂądkowany ukÂład i spĂłjnoÂśĂŚ
Bogata charakterystyka problemĂłw
Samodzielne wnioski i podsumowanie pracy

ww. kryteria oceny odpowiadajÂą kryteriom wymagaĂą na poziomach konieczne – bardzo dobre ( oceny dopuszczajÂący – celujÂący)

Termin zÂłoÂżenia prac
Prace naleÂży skÂładaĂŚ w terminie do 15.12.2021 ( u dyrektora szkoÂły)
W przypadku oceny negatywnej z pracy kontrolnej, poprawione prace naleÂży zÂłoÂżyĂŚ do 10.01.2022r.

HISTORIA3ZIMA2021

Opis