Opis kursu

Skrypt z historii dla SemestruÂ V

Â „PoznaĂŚ przeszÂłoÂśĂŚ”Â Program nauczania historii w zakresie podstawowym dla liceum ogĂłlnoksztaÂłcÂącego i technikum, Robert ÂŚniegocki

TreÂści przedmiotu historia w podstawie programowej – zakres podstawowy

Cele ksztaÂłcenia – wymagania ogĂłlne I

. Chronologia historyczna. UczeĂą:

1) porzÂądkuje i synchronizuje wydarzenia z historii powszechnej oraz dziejĂłw ojczystych;

2) dostrzega zmiennoÂśĂŚ i dynamikĂŞ wydarzeĂą w dziejach, a takÂże ciÂągÂłoÂśĂŚ procesĂłw historycznych i cywilizacyjnych.

I. II. Analiza i interpretacja historyczna.

UczeĂą:

1) analizuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w kontekÂście epok i dostrzega zaleÂżnoÂści pomiĂŞdzy rĂłÂżnymi dziedzinami Âżycia spoÂłecznego;

2) rozpoznaje rodzaje ÂźrĂłdeÂł, ocenia przydatnoÂśĂŚ ÂźrĂłdÂła do wyjaÂśnienia problemu historycznego;

3) dostrzega mnogoÂśĂŚ perspektyw badawczych oraz rĂłÂżnorakie interpretacje historii i ich przyczyny; 4) ugruntowuje potrzebĂŞ poznawania przeszÂłoÂści dla rozumienia wspĂłÂłczesnych mechanizmĂłw spoÂłecznych i kulturowych.

III. Tworzenie narracji historycznej.

UczeĂą:

1) tworzy narracjĂŞ historycznÂą w ujĂŞciu przekrojowym, jak i problemowym;

2) dostrzega problem i buduje argumentacjĂŞ, uwzglĂŞdniajÂąc rĂłÂżne aspekty procesu historycznego;

3) dokonuje selekcji i hierarchizacji oraz integruje informacje pozyskane z rĂłÂżnych ÂźrĂłdeÂł wiedzy

Celem ksztaÂłcenia ogĂłlnego w liceum ogĂłlnoksztaÂłcÂącym i technikum jest:

1) traktowanie uporzÂądkowanej, systematycznej wiedzy jako podstawy ksztaÂłtowania umiejĂŞtnoÂści; 2) doskonalenie umiejĂŞtnoÂści myÂślowo-jĂŞzykowych, takich jak: czytanie ze zrozumieniem, pisanie twĂłrcze, formuÂłowanie pytaĂą i problemĂłw, posÂługiwanie siĂŞ kryteriami, uzasadnianie, wyjaÂśnianie, klasyfikowanie, wnioskowanie, definiowanie, posÂługiwanie siĂŞ przykÂładami itp.;

Â 3) rozwijanie osobistych zainteresowaĂą ucznia i integrowanie wiedzy przedmiotowej z rĂłÂżnych dyscyplin;

4) zdobywanie umiejĂŞtnoÂści formuÂłowania samodzielnych i przemyÂślanych sÂądĂłw, uzasadniania wÂłasnych i cudzych sÂądĂłw w procesie dialogu we wspĂłlnocie dociekajÂącej;

5) ÂłÂączenie zdolnoÂści krytycznego i logicznego myÂślenia z umiejĂŞtnoÂściami wyobraÂżeniowo-twĂłrczymi;

6) rozwijanie wraÂżliwoÂści spoÂłecznej, moralnej i estetycznej;

7) rozwijanie narzĂŞdzi myÂślowych umoÂżliwiajÂących uczniom obcowanie z kulturÂą i jej rozumienie;Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 8) rozwijanie u uczniĂłw szacunku dla wiedzy, wyrabianie pasji poznawania Âświata i zachĂŞcanie do praktycznego zastosowania zdobytych wiadomoÂści

Â 1) myÂślenie – rozumiane jako zÂłoÂżony proces umysÂłowy, polegajÂący na tworzeniu nowych reprezentacji za pomocÂą transformacji dostĂŞpnych informacji, obejmujÂącej interakcjĂŞ wielu operacji umysÂłowych: wnioskowanie, abstrahowanie, rozumowanie, wyobraÂżanie sobie, sÂądzenie, rozwiÂązywanie problemĂłw, twĂłrczoÂśĂŚ. DziĂŞki temu, Âże uczniowie szkoÂły ponadpodstawowej uczÂą siĂŞ rĂłwnoczeÂśnie rĂłÂżnych przedmiotĂłw, moÂżliwe jest rozwijanie nastĂŞpujÂących typĂłw myÂślenia: analitycznego, syntetycznego, logicznego, komputacyjnego, przyczynowo-skutkowego, kreatywnego, abstrakcyjnego; zachowanie ciÂągÂłoÂści ksztaÂłcenia ogĂłlnego rozwija zarĂłwno myÂślenie percepcyjne, jak i myÂślenie pojĂŞciowe. Synteza obu typĂłw myÂślenia stanowi podstawĂŞ wszechstronnego rozwoju ucznia;

2) czytanie – umiejĂŞtnoÂśĂŚ ÂłÂączÂąca zarĂłwno rozumienie sensĂłw, jak i znaczeĂą symbolicznych wypowiedzi; kluczowa umiejĂŞtnoÂśĂŚ lingwistyczna i psychologiczna prowadzÂąca do rozwoju osobowego, aktywnego uczestnictwa we wspĂłlnocie, przekazywania doÂświadczeĂą miĂŞdzy pokoleniami;

3) umiejĂŞtnoÂśĂŚ komunikowania siĂŞ w jĂŞzyku ojczystym i w jĂŞzykach obcych, zarĂłwno w mowie, jak i w piÂśmie, to podstawowa umiejĂŞtnoÂśĂŚ spoÂłeczna, ktĂłrej podstawÂą jest znajomoÂśĂŚ norm jĂŞzykowych oraz tworzenie podstaw porozumienia siĂŞ w rĂłÂżnych sytuacjach komunikacyjnych;

4) kreatywne rozwiÂązywanie problemĂłw z rĂłÂżnych dziedzin ze Âświadomym wykorzystaniem metod i narzĂŞdzi wywodzÂących siĂŞ z informatyki, w tym programowanie;

Â 5) umiejĂŞtnoÂśĂŚ sprawnego posÂługiwania siĂŞ nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, w tym dbaÂłoÂśĂŚ o poszanowanie praw autorskich i bezpieczne poruszanie siĂŞ w cyberprzestrzeni;

Â 6) umiejĂŞtnoÂśĂŚ samodzielnego docierania do informacji, dokonywania ich selekcji, syntezy oraz wartoÂściowania, rzetelnego korzystania ze ÂźrĂłdeÂł;

7) nabywanie nawykĂłw systematycznego uczenia siĂŞ, porzÂądkowania zdobytej wiedzy i jej pogÂłĂŞbiania;

8) umiejĂŞtnoÂśĂŚ wspĂłÂłpracy w grupie i podejmowania dziaÂłaĂą indywidualnych. Jak widaĂŚ, podstawa przykÂłada duÂżÂą wagĂŞ do rozwijania kompetencji jĂŞzykowej i kompetencji komunikacyjnej

Roczny plan pracy z historii dla Â V semestru do programu nauczania „PoznaĂŚ przeszÂłoÂśĂŚ”

Lekcja	TytuÂł rozdziaÂłu/tytuÂł lekcji	Liczba godzin	NajwaÂżniejsze treÂści	TreÂści z podstawy programowej
I. System wiedeĂąski w Europie
1.	Kongres wiedeĂąski. Nowy i stary porzÂądek w Europie.	1	Cele polityczne kongresu wiedeĂąskiego Zasady ustanowione na kongresie wiedeĂąskim (restauracja, legitymizm, rĂłwnowaga europejska) i ustalenia dotyczÂące granic paĂąstw europejskich ÂŚwiĂŞte Przymierze Uzyskanie niepodlegÂłoÂści przez hiszpaĂąskie i portugalskie kolonie w Ameryce ÂŁaciĂąskiej • Ruch zjednoczenia narodowego WÂłoch (risorgimento) • DÂąÂżenia zjednoczeniowe w rozbitych politycznie Niemczech • Powstanie dekabrystĂłw • Wyzwolenie Grecji spod panowania osmaĂąskiego • Rewolucja lipcowa we Francji Powstanie w Belgii Â	XXX. Europa i Âświat po kongresie wiedeĂąskim. UczeĂą: 1) przedstawia decyzje kongresu wiedeĂąskiego w odniesieniu do Europy iÂ Âświata, z uwzglĂŞdnieniem podziaÂłu ziem polskich. Â XXX. Europa i Âświat po kongresie wiedeĂąskim. UczeĂą: 2) opisuje funkcjonowanie systemu wiedeĂąskiego i charakteryzuje prĂłby jego podwaÂżenia. Â
2.	Rewolucja przemysÂłowa	1	Rewolucja agrarna i industrializacja krajĂłw europejskich RozwĂłj komunikacji i transportu Stany Zjednoczone waÂżnym oÂśrodkiem rewolucji przemysÂłowej Skutki rewolucji przemysÂłowej	XXX. Europa i Âświat po kongresie wiedeĂąskim. UczeĂą: 3) przedstawia przebieg rewolucji przemysÂłowej w Europie i Stanach Zjednoczonych oraz wskazuje jej najwaÂżniejsze konsekwencje spoÂłeczno-gospodarcze.
3.	Nowe idee polityczne. Wiosna LudĂłw.	1	Narodziny nowych nurtĂłw politycznych (konserwatyzm, liberalizm, socjalizm utopijny i komunizm) Ideologie liberalizmu i konserwatyzmu KsztaÂłtowanie siĂŞ ruchu robotniczego Ideologia socjalizmu utopijnego i komunizmu Â Â • Geneza Wiosny LudĂłw • Rewolucja lutowa i zmiany ustrojowe we Francji • Rewolucja wiedeĂąska • Powstanie wĂŞgierskie • Powstania i rewolucje w Prusach i krajach niemieckich • Rewolucje i powstania w paĂąstwach wÂłoskich • Skutki Wiosny LudĂłw UdziaÂł PolakĂłw we WioÂśnie LudĂłw	XXX. Europa i Âświat po kongresie wiedeĂąskim. UczeĂą: 4) omawia najwaÂżniejsze prÂądy kulturowe oraz nurty ideowe IÂ poÂł. XIX w., uwzglĂŞdniajÂąc ich przedstawicieli. Â 5) wyjaÂśnia genezĂŞ i skutki Wiosny LudĂłw.
II. Ziemie polskie w pierwszej poÂłowie XIX stulecia
4.	System wiedeĂąski na ziemiach polskich. KrĂłlestwo Polskie.	1	Nowy podziaÂł ziem polskich Ziemie polskie pod panowaniem Prus (Wielkie KsiĂŞstwo PoznaĂąskie, Prusy Zachodnie, ÂŚlÂąsk, Warmia) Sytuacja spoÂłeczna i gospodarcza w zaborze pruskim KrĂłlestwo Galicji i Lodomerii oraz Rzeczpospolita Krakowska Ziemie zabrane UstrĂłj KrĂłlestwa Polskiego Sytuacja spoÂłeczna i gospodarcza w KongresĂłwce DziaÂłalnoÂśĂŚ legalnej opozycji Tworzenie pierwszych nielegalnych organizacji o charakterze patriotycznym	XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkaĂący w latach 1815–1848. UczeĂą: 1) charakteryzuje sytuacjĂŞ politycznÂą, spoÂłeczno-gospodarczÂą i kulturowÂą KrĂłlestwa Polskiego, ziem zabranych, zaboru pruskiego i austriackiego. 2) charakteryzuje sytuacjĂŞ politycznÂą, spoÂłeczno-gospodarczÂą i kulturowÂą KrĂłlestwa Polskiego, ziem zabranych, zaboru pruskiego i austriackiego. Â
5.	Powstanie listopadowe Â	1	Przyczyny wybuchu powstania listopadowego Powstanie listopadowe w KrĂłlestwie Polskim i na ziemiach zabranych Skutki powstania listopadowego i reakcje innych paĂąstw europejskich na powstanie listopadowe	XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkaĂący w latach 1815–1848. UczeĂą: 2) wyjaÂśnia genezĂŞ powstania listopadowego i opisuje jego nastĂŞpstwa; 3) opisuje dziaÂłania wÂładz powstaĂączych, charakter toczonych walk oraz miĂŞdzynarodowÂą reakcjĂŞ na powstanie.
6.	Wielka Emigracja i konspiracja w kraju	1	Wielka Emigracja po powstaniu listopadowym Stronnictwa polityczne Wielkiej Emigracji Organizacje spiskowe na ziemiach polskich w latach 30. i 40. XIX w.	XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkaĂący w latach 1815–1848. UczeĂą: 1) charakteryzuje sytuacjĂŞ politycznÂą, spoÂłeczno-gospodarczÂą i kulturowÂą KrĂłlestwa Polskiego, ziem zabranych, zaboru pruskiego i austriackiego; 2) wyjaÂśnia genezĂŞ powstania listopadowego i opisuje jego nastĂŞpstwa.
7.	Wiosna LudĂłw na ziemiach polskich	1	Rabacja galicyjska Powstanie krakowskie w 1846 r. Wiosna LudĂłw w Wielkopolsce Wiosna LudĂłw w Galicji Reakcje na wydarzenia Wiosny LudĂłw w Wielkopolsce na ÂŚlÂąsku, Warmii i Mazurach	XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkaĂący w latach 1815–1848. UczeĂą: 4) wyjaÂśnia okolicznoÂści wybuchu powstania krakowskiego i opisuje jego skutki, z uwzglĂŞdnieniem tzw. rabacji galicyjskiej; 5) opisuje nastĂŞpstwa Wiosny LudĂłw na ziemiach polskich i przedstawia udziaÂł PolakĂłw w WioÂśnie LudĂłw w Europie.
8.	Kultura polskiego romantyzmu	1	Polski romantyzm w literaturze, muzyce i sztuce Romantyzm w Europie Polska nauka i oÂświata w pierwszej poÂłowie XIX w.	XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkaĂący w latach 1815–1848. UczeĂą: 6) rozpoznaje i charakteryzuje dorobek kultury polskiej IÂ poÂł. XIX w.
III. Europa i Âświat w drugiej poÂłowie XIX wieku
9.	Od wojny krymskiej do zjednoczenia WÂłoch	1	Wojna krymska i jej nastĂŞpstwa Dwie koncepcje zjednoczenia WÂłoch Przebieg zjednoczenia WÂłoch WpÂływ sytuacji miĂŞdzynarodowej na proces jednoczenia WÂłoch	XXX. Europa i Âświat po kongresie wiedeĂąskim. UczeĂą: 6) charakteryzuje wojnĂŞ krymskÂą iÂ jej nastĂŞpstwa; XXXIII. Europa i Âświat w II poÂłowie XIX i na poczÂątku XX w. UczeĂą: 1) porĂłwnuje procesy zjednoczeniowe WÂłoch i Niemiec w XIX w.
10.	Zjednoczenie Niemiec	1	Polityka zjednoczeniowa Bismarcka Powstanie Austro-WĂŞgier Wojna Niemiec z FrancjÂą Komuna Paryska i wprowadzenie republiki we FrancjiÂ	XXXIII. Europa i Âświat w II poÂłowie XIX i na poczÂątku XX w. UczeĂą: 1) porĂłwnuje procesy zjednoczeniowe WÂłoch i Niemiec w XIX w.
11.	Stany Zjednoczone w XIX w. Ekspansja kolonialna	1	KsztaÂłtowanie siĂŞ ustroju i spoÂłeczeĂąstwa StanĂłw ZjednoczonychÂ Geneza wojny secesyjnej i kwestia niewolnictwa Wojna secesyjna i jej skutki Znaczenie emigracji dla rozwoju StanĂłw Zjednoczonych Przyczyny ekspansji kolonialnej mocarstw europejskich, StanĂłw Zjednoczonych i Japonii Kolonizacja Afryki Kolonializm w Azji Polityka EuropejczykĂłwÂ w koloniach Konflikty kolonialne – rywalizacja mocarstw i bunty rdzennej ludnoÂści	XXXIII. Europa i Âświat w II poÂłowie XIX i na poczÂątku XX w. UczeĂą: 2) wyjaÂśnia przyczyny i skutki wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych. XXXIV. Przemiany gospodarcze i spoÂłeczne. Nowe prÂądy ideowe. UczeĂą: 1) przedstawia przemiany gospodarcze w Europie i Âświecie, wymienia najwaÂżniejsze odkrycia naukowe i dokonania techniczne; charakteryzuje procesy migracyjne.
12	PostĂŞp naukowy i techniczny	1	RozwĂłj nauki i epokowe odkrycia PostĂŞp techniczny i przeÂłomowe wynalazki WpÂływ postĂŞpu technicznego na Âżycie codzienne Zmiany ludnoÂściowe w Europie i na Âświecie	XXXIV. Przemiany gospodarcze i spoÂłeczne. Nowe prÂądy ideowe. UczeĂą: 1) przedstawia przemiany gospodarcze wÂ Europie i na Âświecie, wymienia najwaÂżniejsze odkrycia naukowe iÂ dokonania techniczne; charakteryzuje procesy migracyjne.
13.	Nowe ideologie i ruchy spoÂłeczne .Epoka pozytywizmu.	1	Demokratyzacja ustrojowa w krajach Europy Zachodniej Socjalizm, anarchizm i zwiÂązki zawodowe ChrzeÂścijaĂąska nauka spoÂłeczna Geneza i poczÂątki nacjonalizmu Ruch na rzecz rĂłwnouprawnienia kobiet Pozytywizm w literaturze Malarstwo, rzeÂźbaÂ i architektura II poÂłowy XIX w. i poczÂątkĂłw XX w. Dynamiczny rozwĂłj muzyki i nowego medium – kinematografii Powstanie kultury masowej Upowszechnienie sportu i turystyki oraz odrodzenie idei olimpizmu	XXXIV. Przemiany gospodarcze i spoÂłeczne. Nowe prÂądy ideowe. UczeĂą: 2) charakteryzuje nowe prÂądy ideowe iÂ kulturowe, ruch emancypacyjny kobiet, przemiany obyczajowe i poczÂątki kultury masowej; 3) wyjaÂśnia procesy demokratyzacji ustrojĂłw paĂąstw Europy Zachodniej; 4) charakteryzuje rĂłÂżne formy zorganizowanej dziaÂłalnoÂści robotnikĂłw.
IV. Ziemie polskie w drugiej poÂłowie XIX wieku
14.	Powstanie styczniowe	1	Geneza powstania styczniowego w KrĂłlestwie Polskim Przebieg powstania styczniowego i charakterystyka dziaÂłaĂą Reakcje miĂŞdzynarodowe na powstanie styczniowe	XXXII. Powstanie styczniowe i jego nastĂŞpstwa. UczeĂą: 1) wyjaÂśnia genezĂŞ powstania styczniowego i opisuje jego nastĂŞpstwa; 2) opisuje dziaÂłania wÂładz powstaĂączych, charakter toczonych walk oraz miĂŞdzynarodowÂą reakcjĂŞ na powstanie; 3) charakteryzuje organizacjĂŞ polskiego paĂąstwa podziemnego w okresie powstania styczniowego, zÂ uwzglĂŞdnieniem roli jego przywĂłdcĂłw, wÂ tym Romualda Traugutta.
15.	ZabĂłr rosyjski po powstaniu styczniowym	1	Przyczyny upadku powstania styczniowego Znaczenie powstania styczniowego Represje wobec PolakĂłw po upadku powstania styczniowego Postawy PolakĂłw wobec zaborcĂłw w okresie popowstaniowym	XXXII. Powstanie styczniowe i jego nastĂŞpstwa. UczeĂą: 1) wyjaÂśnia genezĂŞ powstania styczniowego i opisuje jego nastĂŞpstwa; 4) przedstawia problem uwÂłaszczenia chÂłopĂłw w zaborze rosyjskim oraz porĂłwnuje z procesem uwÂłaszczeniowym w pozostaÂłych zaborach; XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II poÂłowie XIX i na poczÂątku XX w. UczeĂą: 1) wyjaÂśnia cele i porĂłwnuje metody polityki zaborcĂłw wobec mieszkaĂącĂłw ziem dawnej Rzeczypospolitej (w tym ziem zabranych) – rusyfikacja, germanizacja, autonomia galicyjska; 3) charakteryzuje postawy spoÂłeczeĂąstwa polskiego w stosunku do zaborcĂłw.
16	Sytuacja w zaborze pruskim i austriackim	1	Germanizacyjna polityka wÂładz niemieckich Postawy PolakĂłw wobec germanizacji Polityka wÂładz austriackich i postawy PolakĂłw wobec niej Autonomia galicyjska	XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II poÂłowie XIX i na poczÂątku XX w. UczeĂą: 1) wyjaÂśnia cele i porĂłwnuje metody polityki zaborcĂłw wobec mieszkaĂącĂłw ziem dawnej Rzeczypospolitej (w tym ziem zabranych) – rusyfikacja, germanizacja, autonomia galicyjska; 3) charakteryzuje postawy spoÂłeczeĂąstwa polskiego w stosunku do zaborcĂłw; 5) rozpoznaje przejawy odradzania siĂŞ polskoÂści na GĂłrnym ÂŚlÂąsku, Warmii iÂ Mazurach.

Prace kontrolne – tematyka, kryteria oceniania, terminy.

Kryteria oceny
Zebranie informacji – 2-3 strony A4
Kompozycja pracy – uporzÂądkowany ukÂład i spĂłjnoÂśĂŚ
Bogata charakterystyka problemĂłw
Samodzielne wnioski i podsumowanie pracy

ww. kryteria oceny odpowiadajÂą kryteriom wymagaĂą na poziomach konieczne – bardzo dobre ( oceny dopuszczajÂący – celujÂący)

Termin zÂłoÂżenia prac
Prace naleÂży skÂładaĂŚ w terminie do 15.12.2022( u dyrektora szkoÂły)
W przypadku oceny negatywnej z pracy kontrolnej, poprawione prace naleÂży zÂłoÂżyĂŚ do 10.01..2023r.

Tematy prac kontrolnych – obwiÂązuje wybĂłr jednego z zaproponowaĂŚ

1.Przedstaw decyzje kongresu wiedeĂąskiego w odniesieniu do Europy iÂ Âświata, z uwzglĂŞdnieniem podziaÂłu ziem polskich.

2.WyjaÂśnij Â genezĂŞ powstania styczniowego i opisz jego nastĂŞpstwa.

3.Przedstaw przemiany gospodarcze wÂ Europie i na Âświecie wÂ XIX wieku,

HISTORIA5ZIMA2022

Opis