Skrypt z historii dla Semestru VI
 „Poznaæ przesz³o¶æ” Program nauczania historii w zakresie podstawowym dla liceum ogólnokszta³c±cego i technikum, Robert ¦niegocki
Tre¶ci przedmiotu historia w podstawie programowej – zakres podstawowy
Cele kszta³cenia – wymagania ogólne I
. Chronologia historyczna. Uczeñ:
1) porz±dkuje i synchronizuje wydarzenia z historii powszechnej oraz dziejów ojczystych;
2) dostrzega zmienno¶æ i dynamikê wydarzeñ w dziejach, a tak¿e ci±g³o¶æ procesów historycznych i cywilizacyjnych.
I. II. Analiza i interpretacja historyczna.
Uczeñ:
1) analizuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w kontek¶cie epok i dostrzega zale¿no¶ci pomiêdzy ró¿nymi dziedzinami ¿ycia spo³ecznego;
2) rozpoznaje rodzaje ¼róde³, ocenia przydatno¶æ ¼ród³a do wyja¶nienia problemu historycznego;
3) dostrzega mnogo¶æ perspektyw badawczych oraz ró¿norakie interpretacje historii i ich przyczyny; 4) ugruntowuje potrzebê poznawania przesz³o¶ci dla rozumienia wspó³czesnych mechanizmów spo³ecznych i kulturowych.
III. Tworzenie narracji historycznej.
Uczeñ:
1) tworzy narracjê historyczn± w ujêciu przekrojowym, jak i problemowym;
2) dostrzega problem i buduje argumentacjê, uwzglêdniaj±c ró¿ne aspekty procesu historycznego;
3) dokonuje selekcji i hierarchizacji oraz integruje informacje pozyskane z ró¿nych ¼róde³ wiedzy
Â
Celem kszta³cenia ogólnego w liceum ogólnokszta³c±cym i technikum jest:
1) traktowanie uporz±dkowanej, systematycznej wiedzy jako podstawy kszta³towania umiejêtno¶ci; 2) doskonalenie umiejêtno¶ci my¶lowo-jêzykowych, takich jak: czytanie ze zrozumieniem, pisanie twórcze, formu³owanie pytañ i problemów, pos³ugiwanie siê kryteriami, uzasadnianie, wyja¶nianie, klasyfikowanie, wnioskowanie, definiowanie, pos³ugiwanie siê przyk³adami itp.;
 3) rozwijanie osobistych zainteresowañ ucznia i integrowanie wiedzy przedmiotowej z ró¿nych dyscyplin;
4) zdobywanie umiejêtno¶ci formu³owania samodzielnych i przemy¶lanych s±dów, uzasadniania w³asnych i cudzych s±dów w procesie dialogu we wspólnocie dociekaj±cej;
5) ³±czenie zdolno¶ci krytycznego i logicznego my¶lenia z umiejêtno¶ciami wyobra¿eniowo-twórczymi;
6) rozwijanie wra¿liwo¶ci spo³ecznej, moralnej i estetycznej;
7) rozwijanie narzêdzi my¶lowych umo¿liwiaj±cych uczniom obcowanie z kultur± i jej rozumienie;             8) rozwijanie u uczniów szacunku dla wiedzy, wyrabianie pasji poznawania ¶wiata i zachêcanie do praktycznego zastosowania zdobytych wiadomo¶ci
 1) my¶lenie – rozumiane jako z³o¿ony proces umys³owy, polegaj±cy na tworzeniu nowych reprezentacji za pomoc± transformacji dostêpnych informacji, obejmuj±cej interakcjê wielu operacji umys³owych: wnioskowanie, abstrahowanie, rozumowanie, wyobra¿anie sobie, s±dzenie, rozwi±zywanie problemów, twórczo¶æ. Dziêki temu, ¿e uczniowie szko³y ponadpodstawowej ucz± siê równocze¶nie ró¿nych przedmiotów, mo¿liwe jest rozwijanie nastêpuj±cych typów my¶lenia: analitycznego, syntetycznego, logicznego, komputacyjnego, przyczynowo-skutkowego, kreatywnego, abstrakcyjnego; zachowanie ci±g³o¶ci kszta³cenia ogólnego rozwija zarówno my¶lenie percepcyjne, jak i my¶lenie pojêciowe. Synteza obu typów my¶lenia stanowi podstawê wszechstronnego rozwoju ucznia;
2) czytanie – umiejêtno¶æ ³±cz±ca zarówno rozumienie sensów, jak i znaczeñ symbolicznych wypowiedzi; kluczowa umiejêtno¶æ lingwistyczna i psychologiczna prowadz±ca do rozwoju osobowego, aktywnego uczestnictwa we wspólnocie, przekazywania do¶wiadczeñ miêdzy pokoleniami;
3) umiejêtno¶æ komunikowania siê w jêzyku ojczystym i w jêzykach obcych, zarówno w mowie, jak i w pi¶mie, to podstawowa umiejêtno¶æ spo³eczna, której podstaw± jest znajomo¶æ norm jêzykowych oraz tworzenie podstaw porozumienia siê w ró¿nych sytuacjach komunikacyjnych;
4) kreatywne rozwi±zywanie problemów z ró¿nych dziedzin ze ¶wiadomym wykorzystaniem metod i narzêdzi wywodz±cych siê z informatyki, w tym programowanie;
 5) umiejêtno¶æ sprawnego pos³ugiwania siê nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, w tym dba³o¶æ o poszanowanie praw autorskich i bezpieczne poruszanie siê w cyberprzestrzeni;
 6) umiejêtno¶æ samodzielnego docierania do informacji, dokonywania ich selekcji, syntezy oraz warto¶ciowania, rzetelnego korzystania ze ¼róde³;
7) nabywanie nawyków systematycznego uczenia siê, porz±dkowania zdobytej wiedzy i jej pog³êbiania;
8) umiejêtno¶æ wspó³pracy w grupie i podejmowania dzia³añ indywidualnych. Jak widaæ, podstawa przyk³ada du¿± wagê do rozwijania kompetencji jêzykowej i kompetencji komunikacyjnej
Semestralny plan pracy z historii dla grupy IV B  do programu nauczania „Poznaæ przesz³o¶æ”
Â
Semestr IV– 16 godzin
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
kontrolne – tematyka, kryteria oceniania, terminy.
Â
1. |
Gospodarka i spo³eczeñstwo ziem polskich |
1 |
Praca organiczna i praca u podstaw Rolnictwo w trzech zaborach Rozwój przemys³u na ziemiach polskich Przemiany demograficzne i spo³eczne Rozwój miast polskich w II po³owie XIX w. Asymilacja ¯ydów Rozwój ruchu emancypacyjnego |
XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II po³owie XIX i na pocz±tku XX w. Uczeñ: 3) charakteryzuje postawy spo³eczeñstwa polskiego w stosunku do zaborców; 4) charakteryzuje proces formowania siê nowoczesnej ¶wiadomo¶ci narodowej Polaków i innych grup narodowych zamieszkuj±cych tereny dawnej Rzeczypospolitej; dostrzega znaczenie jêzyka, wiary, edukacji dla podtrzymania ¶wiadomo¶ci narodowej. |
2. |
Nowe nurty polityczne |
1 |
Ruch socjalistyczny na ziemiach polskich Kszta³towanie siê ruchu narodowego Rozwój ruchu ludowego na ziemiach polskich Rewolucja w latach 1905–1907 w Rosji Skutki rewolucji z lat 1905–1907 dla Królestwa Polskiego |
XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II po³owie XIX i na pocz±tku XX w. Uczeñ: 6) przedstawia genezê nowoczesnych ruchów politycznych (socjalizm, ruch ludowy, ruch narodowy), z uwzglêdnieniem ich przedstawicieli, w tym: Wincentego Witosa, Ignacego Daszyñskiego, Romana Dmowskiego, Józefa Pi³sudskiego i Wojciecha Korfantego; 7) wyja¶nia genezê, charakter i skutki rewolucji w latach 1905–1907 w Królestwie Polskim. |
3. |
Polska kultura i nauka prze³omu XIX i XX w. |
1 |
Polski pozytywizm Rola historii w polskiej kulturze M³oda Polska w literaturze, muzyce, sztuce i architekturze Polska nauka w drugiej po³owie XIX w. |
XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II po³owie XIX i na pocz±tku XX w. Uczeñ: 4) charakteryzuje proces formowania siê nowoczesnej ¶wiadomo¶ci narodowej Polaków i innych grup narodowych zamieszkuj±cych tereny dawnej Rzeczypospolitej; dostrzega znaczenie jêzyka, wiary, edukacji dla podtrzymania ¶wiadomo¶ci narodowej; XXXVI. Kultura i nauka polska w II po³owie XIX i na pocz±tku XX w. Uczeñ: 1) wyja¶nia specyfikê polskiego pozytywizmu oraz twórczo¶ci m³odopolskiej; 2) rozpoznaje dorobek kultury polskiej doby pozytywizmu i M³odej Polski; 3) wskazuje przyk³ady najwybitniejszych dzie³ tworzonych „ku pokrzepieniu serc”; 4) rozpoznaje najwa¿niejszych ludzi nauki oraz omawia ich dokonania. |
V. I wojna ¶wiatowa |
||||
4. |
Przyczyny konfliktu |
1 |
Uk³ad si³ politycznych w polityce ¶wiatowej na prze³omie XIX i XX w. Powstanie sojuszy: trójprzymierza i trójporozumienia Wojna rosyjsko-japoñska i jej konsekwencje Sytuacja polityczna na Ba³kanach na pocz±tku XX w. Przyczyny wybuchu I wojny ¶wiatowej Plan i próba realizacji planu wojny b³yskawicznej Wojna pozycyjna w latach 1914–1918 na frontach: zachodnim, wschodnim, ba³kañskim i w³oskim Nowe rodzaje broni i innowacje w sposobach walki Bitwa pod Verdun – przebieg, skutki i pamiêæ |
XXXVII. I wojna ¶wiatowa. Uczeñ: 1) wyja¶nia po¶rednie i bezpo¶rednie przyczyny wybuchu wojny, z uwzglêdnieniem procesu powstawania dwóch przeciwstawnych systemów sojuszy.  ) wyja¶nia po¶rednie i bezpo¶rednie przyczyny wybuchu wojny, z uwzglêdnieniem procesu powstawania dwóch przeciwstawnych systemów sojuszy; 2) opisuje charakter dzia³añ wojennych na ró¿nych frontach. |
5. |
Rewolucje w Rosji |
1 |
Sytuacja spo³eczno-gospodarcza w Rosji podczas przed³u¿aj±cej siê wojny Rewolucja lutowa i obalenie caratu Okres dwuw³adzy Rosyjskie stronnictwa polityczne Rewolucja pa¼dziernikowa Wojna domowa i próba interwencji pañstw ententy Zmiany ustrojowe i prawne w Rosji po rewolucji |
XXXVII. I wojna ¶wiatowa. Uczeñ: 4) przedstawia przyczyny i skutki rewolucji lutowej i pa¼dziernikowej w Rosji. |
6. |
Polacy na frontach Wielkiej Wojny |
1 |
Polacy u boku pañstw centralnych Polityka Pi³sudskiego i Legiony polskie Formacje polskie u boku Rosji Wojsko Polskie we Francji |
XXXVIII. Sprawa polska w przededniu i podczas I wojny ¶wiatowej. Uczeñ: 4) charakteryzuje przyk³ady zaanga¿owania militarnego Polaków podczas wojny, ze szczególnym uwzglêdnieniem losów Legionów. |
7. |
Sprawa polska na arenie miêdzynarodowej |
1 |
Sprawa polska na pocz±tku I wojny ¶wiatowej Pañstwa centralne wobec sprawy polskiej Pierwsze polskie instytucje w okresie okupacji pañstw centralnych Ignacy Paderewski i sprawa polska w polityce ententy Konferencja pokojowa w Pary¿u w 1919 r. a sprawa polska |
XXXVIII. Sprawa polska w przededniu i podczas I wojny ¶wiatowej. Uczeñ: 1) omawia stosunek pañstw zaborczych do sprawy polskiej w przededniu i po wybuchu wojny; 2) przedstawia koncepcje polskich ugrupowañ politycznych wobec nadci±gaj±cego konfliktu ¶wiatowego; 3) analizuje umiêdzynarodowienie sprawy polskiej (m.in. Akt 5 listopada, rolê USA i rewolucji rosyjskich, deklaracjê z 3 czerwca 1918 r.); XLI. Walka o odrodzenie pañstwa polskiego po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 2) przedstawia postanowienia konferencji pokojowej w Pary¿u dotycz±ce Polski. |
8. |
£ad wersalski |
1 |
Postanowienia traktatu wersalskiego Rozpad Austro-Wêgier Traktaty z Turcj± i rze¼ Ormian Powstanie nowych pañstw w Europie Utworzenie i dzia³alno¶æ Ligi Narodów Ma³y traktat wersalski Pocz±tki idei zjednoczenia pañstw Europy |
XXXIX. Europa i ¶wiat po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 2) przedstawia postanowienia traktatu wersalskiego; charakteryzuje s³abe strony ³adu wersalskiego; 3) charakteryzuje cele Ligi Narodów. |
9. |
ZSRS – Imperium komunistyczne . Czas wielkiego kryzysu |
1 |
Powstanie ZSRS Zmiany w gospodarce ZSRS Rz±dy Stalina Miêdzynarodowa dzia³alno¶æ Kominternu Zbrodnie sowieckie przed II wojn± ¶wiatow± Operacja polska w latach 1937–1938 Rywalizacja i wspó³praca ZSRS i Niemiec od lat 20. XX w. do 1941 r. Skutki I wojny ¶wiatowej Okres koniunktury ¶wiatowej gospodarki Przyczyny i przebieg Wielkiego Kryzysu w latach 1929–1933 New Deal Roosevelta i przezwyciê¿enie kryzysu |
XXXIX. Europa i ¶wiat po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 4) wyja¶nia znaczenie uk³adów z Rapallo i Locarno dla ³adu miêdzynarodowego; XL. Narodziny i rozwój totalitaryzmów w okresie miêdzywojennym. Uczeñ: 1) wyja¶nia genezê powstania pañstwa sowieckiego i charakteryzuje jego politykê wewnêtrzn± i zagraniczn± w okresie miêdzywojennym; 5) porównuje funkcjonowanie aparatu terroru w ZSRS i III Rzeszy. ) charakteryzuje wielki kryzys gospodarczy; XLIII. Spo³eczeñstwo i gospodarka II Rzeczypospolitej. Uczeñ: 4) omawia skutki ¶wiatowego kryzysu gospodarczego na ziemiach polskich |
10. |
Rozwój faszyzmu w Europie |
1 |
Przyczyny kryzysu demokracji w Europie w czasach miêdzywojennych Narodziny i charakterystyka w³oskiego faszyzmu Powstanie nazizmu w Niemczech Przejêcie w³adzy przez Hitlera i budowa pañstwa nazistowskiego Organizacja spo³eczeñstwa III Rzeszy Pocz±tki zbrodni hitlerowskich |
XXXIX. Europa i ¶wiat po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 4) wyja¶nia znaczenie uk³adów z Rapallo i Locarno dla ³adu miêdzynarodowego; XL. Narodziny i rozwój totalitaryzmów w okresie miêdzywojennym. Uczeñ: 2) wyja¶nia genezê faszyzmu i charakteryzuje faszystowskie W³ochy; 3) charakteryzuje drogê Hitlera do w³adzy w Niemczech; 4) charakteryzuje politykê wewnêtrzn± i zagraniczn± III Rzeszy w latach 30.; 5) porównuje funkcjonowanie aparatu terroru w ZSRS i III Rzeszy. XLV. ¦wiat na drodze do II wojny ¶wiatowej. Uczeñ: 1) przedstawia ideologiczne, polityczne i gospodarcze przyczyny wybuchu II wojny ¶wiatowej; 2) wyja¶nia wp³yw polityki hitlerowskich Niemiec na rozbijanie systemu wersalskiego; 3) charakteryzuje politykê appeasementu. |
11 |
Przemiany spo³eczne w okresie miêdzywojennym |
1 |
Emancypacja kobiet w okresie miêdzywojennym Laicyzacja i antyklerykalizm w krajach europejskich Wzrost znaczenia kultury masowej i obszary jej wystêpowania Rola mass mediów w okresie miêdzywojennym Rozwój techniki i upowszechnienie nowych osi±gniêæ Architektura okresu miêdzywojennego |
XXXIX. Europa i ¶wiat po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 6) rozpoznaje dorobek okresu miêdzywojennego w dziedzinie kultury i nauki. |
12. |
¦wiat na drodze ku nowej wojnie |
1 |
Przebieg i kierunki podbojów w³oskich w Afryce i japoñskich na Dalekim Wschodzie Militaryzacja Niemiec i pocz±tki ³amania postanowieñ traktatu wersalskiego Przebieg i znaczenie wojny domowej w Hiszpanii Przy³±czenie Austrii do III Rzeszy Traktat monachijski i rozbiory Czechos³owacji |
XL. Narodziny i rozwój totalitaryzmów w okresie miêdzywojennym. Uczeñ: 4) charakteryzuje politykê wewnêtrzn± i zagraniczn± III Rzeszy w latach 30.; 5) porównuje funkcjonowanie aparatu terroru w ZSRS i III Rzeszy. XLV. ¦wiat na drodze do II wojny ¶wiatowej. Uczeñ: 1) przedstawia ideologiczne, polityczne i gospodarcze przyczyny wybuchu II wojny ¶wiatowej; 2) wyja¶nia wp³yw polityki hitlerowskich Niemiec na rozbijanie systemu wersalskiego; 3) charakteryzuje politykê appeasementu. |
VII. Druga Rzeczpospolita |
||||
13. |
Kszta³towanie siê granicy zachodniej i po³udniowej . Walka o granicê wschodni±. |
1 |
Dwie koncepcje dotycz±ce ustalenia granic Polski (inkorporacyjna i federacyjna) Okoliczno¶ci wybuchu, przebieg i skutki powstania wielkopolskiego Powrót Pomorza do Polski I, II i III powstanie ¶l±skie oraz plebiscyt Spór z Czechos³owacj± o ¦l±sk Cieszyñski Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powi¶ Cele polskiej polityki na wschodzie po odzyskaniu niepodleg³o¶ci Konflikt polsko-ukraiñski o Galicjê Wschodni± w latach 1918–1919 Wojna polsko-bolszewicka w latach 1919–1920 (walki polskich wojsk z bolszewickimi o litewskie i bia³oruskie ziemie Kresów, sojusz Polski z URL w walkach z bolszewikami, ofensywa bolszewicka na ziemiach polskich, utworzenie Litwy ¦rodkowej) Warunki i znaczenie pokoju w Rydze lu  |
XLI. Walka o odrodzenie pañstwa polskiego po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 3) charakteryzuje proces kszta³towania siê polskiej granicy z Niemcami, z uwzglêdnieniem powstania wielkopolskiego, powstañ ¶l±skich i plebiscytów.  XLI. Walka o odrodzenie pañstwa polskiego po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 4) charakteryzuje proces kszta³towania siê polskiej granicy wschodniej, ze szczególnym uwzglêdnieniem wojny polsko-bolszewickiej; 5) porównuje kszta³t terytorialny I i II Rzeczypospolitej |
14. |
Rz±dy parlamentarne |
1 |
Ma³a konstytucja i Konstytucja marcowa z 1921 r. Scena polityczna II Rzeczypospolitej po wyborach parlamentarnych 1922 r. Okoliczno¶ci wyboru pierwszego prezydenta Gabriela Narutowicza i jego ¶mieræ Charakterystyka rz±dów parlamentarnych w II Rzeczypospolitej |
XLI. Walka o odrodzenie pañstwa polskiego po I wojnie ¶wiatowej. Uczeñ: 1) analizuje proces formowania siê centralnego o¶rodka w³adzy pañstwowej (od pa¼dziernikowej deklaracji Rady Regencyjnej do ma³ej konstytucji z 1919 r.); XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeñ: 1) charakteryzuje ustrój polityczny II Rzeczypospolitej na podstawie konstytucji marcowej z 1921 r., 3) ocenia wp³yw Józefa Pi³sudskiego, Romana Dmowskiego oraz innych polityków na kszta³t II Rzeczypospolitej; porównuje ich wizje Polski. |
15. |
Przewrót majowy i rz±dy sanacji . Spo³eczeñstwo i gospodarka II Rzeczypospolitej |
1 |
Kryzys polityczny po³owy lat 20. XX w. w II Rzeczypospolitej Przyczyny, przebieg i skutki przewrotu majowego Uchwalenie przez parlament noweli sierpniowej w 1926 r. Charakterystyka rz±dów sanacyjnych Konstytucja kwietniowa Represje wobec opozycji Sanacja po ¶mierci Pi³sudskiego Polski autorytaryzm na tle systemów autorytarnych krajów europejskich |
XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeñ: 2) wyja¶nia przyczyny przewrotu majowego, charakteryzuje jego przebieg oraz ocenia skutki ustrojowe (nowela sierpniowa, konstytucja kwietniowa z 1935 r.); 3) ocenia wp³yw Józefa Pi³sudskiego, Romana Dmowskiego oraz innych polityków na kszta³t II Rzeczypospolitej; porównuje ich wizje Polski; 4) charakteryzuje ¿ycie polityczne w Polsce w czasie rz±dów sanacyjnych; 5) ocenia rolê wybitnych postaci w odbudowie niepodleg³ej Polski i kszta³towaniu jej ustroju; 6) zestawia najwa¿niejsze wydarzenia z dziejów Polski, Europy i ¶wiata w okresie miêdzywojennym. |
16. |
Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej |
1 |
Sytuacja Polski na arenie miêdzynarodowej w latach 20. XX w. Polska polityka miêdzynarodowa w okresie sanacji Przy³±czenie Zaolzia do Rzeczypospolitej Niemieckie ¿±dania wobec Polski Sytuacja polityczno-spo³eczna w Wolnym Mie¶cie Gdañsku Sojusz Polski z Wielk± Brytani± i Francj± Postawa polskiego spo³eczeñstwa w obliczu zagro¿enia wojennego Znaczenie paktu Ribbentrop–Mo³otow dla losów Polski |
XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeñ: 5) ocenia rolê wybitnych postaci w odbudowie niepodleg³ej Polski i kszta³towaniu jej ustroju; 6) zestawia najwa¿niejsze wydarzenia z dziejów Polski, Europy i ¶wiata w okresie miêdzywojennym; XLV. ¦wiat na drodze do II wojny ¶wiatowej. Uczeñ: 1) przedstawia ideologiczne, polityczne i gospodarcze przyczyny wybuchu II wojny ¶wiatowej; 2) wyja¶nia wp³yw polityki hitlerowskich Niemiec na rozbijanie systemu wersalskiego; 4) wyja¶nia genezê paktu Ribbentrop–Mo³otow i przedstawia jego postanowienia. |
Â
Â
- Kryteria oceny
- Zebranie informacji – 2-3 strony A4
- Kompozycja pracy – uporz±dkowany uk³ad i spójno¶æ
- Bogata charakterystyka problemów
- Samodzielne wnioski i podsumowanie pracy
ww. kryteria oceny odpowiadaj± kryteriom wymagañ na poziomach konieczne – bardzo dobre ( oceny dopuszczaj±cy – celuj±cy)
1. Gospodarka i spo³eczeñstwo ziem polskich pod zaborami.
2.Rozwój faszyzmu w Europie
3. Kszta³towanie siê granicy zachodniej i po³udniowej . Walka o granicê wschodni±.
Â
Â
- Termin z³o¿enia prac
- Prace nale¿y sk³adaæ w terminie do 01.06.2023 ( u dyrektora szko³y)
- W przypadku oceny negatywnej z pracy kontrolnej, poprawione prace nale¿y z³o¿yæ do 10.06..2023r.
Â
Â