Skrypt dla 2 semestru

Przedmiot : HISTORIA I TERA¬NIEJSZO¦Æ

PodrĂŞcznik
Historia i teraŸniejszoœÌ, Cz.2, Historia i teraŸniejszoœÌ 1Podrêcznik liceum i technikum. Zakres podstawowy.

1155/1/2022  Historia i teraÂźniejszoœÌ-program nauczania liceum i technikum –zakres rozszerzony,wyd.WSiP,autor Izabella Modzelewska-Rysak, Leszek Rysak

Cele nauczania :

Cele ogĂłlne

• przygotowanie mÂłodego czÂłowieka do Âświadomego i odpowiedzialnego funkcjonowania w nowoczesnym spoÂłeczeĂąstwie;

• zapoznanie ucznia z najnowszymi dziejami Polski i œwiata oraz przygotowanie do rozumienia wspó³czesnoÂści.

Cele szczegó³owe

 Uczeù: 1) posiada rzeteln¹ wiedzê o najwa¿niejszych procesach politycznych, spo³ecznych, gospodarczych, kulturowych zachodz¹cych w Polsce i na œwiecie po 1945 r.;

 2) potrafi korzystaÌ z wiedzy, ³¹czyÌ fakty, analizowaÌ je i wysnuwaÌ wnioski, tworzyÌ ci¹gi przyczynowo-skutkowe, wskazywaÌ podobieùstwa i ró¿nice miêdzy omawianymi procesami;

3) potrafi samodzielnie oceniaÌ fakty i uzasadniaÌ swoje stanowisko;

4) kszta³tuje postawê badacza poprzez selekcjê materia³u, analizê Ÿróde³, interpretacjê, ocenê pod k¹tem zgodnoœci z prawd¹, wskazywanie elementów propagandowych i manipulacyjnych;

5) rozumie przemiany zachodz¹ce we wspó³czesnym œwiecie,

6) potrafi samodzielnie budowaÌ wypowiedzi, zarówno ustne, jak i pisemne, uzasadniaÌ swoje stanowisko;

 7) kszta³tuje postawê m³odego aktywnego obywatela, stara siê przygotowaÌ do udzia³u w ¿yciu publicznym zarówno paùstwa, jak i swojej ma³ej ojczyzny poprzez branie udzia³u w debatach, doskonalenie umiejêtnoœci autoprezentacji, uczestniczenie w projektach i wycieczkach tematycznych; 8) doskonali system wartoœci umo¿liwiaj¹cy w³aœciwe ocenianie intencji i skutków dzia³aù;

9) rozumie zwi¹zek kultury polskiej z normami i wzorcami klasycznej cywilizacji grecko-rzymskiej i chrzeœcijaùstwa;

10) przedstawia kulturowe, spo³eczne i ekonomiczne konsekwencje rozwoju internetu i technologii cyfrowych, potrafi korzystaÌ z ich zasobów, dokonuj¹c w³aœciwej selekcji materia³u;

11) zdaje sobie sprawê z zagro¿eù zwi¹zanych z korzystaniem z technologii cyfrowych;

12) rozumie rolê i si³ê oddzia³ywania wspó³czesnych mediów spo³ecznoœciowych, zdaje sobie sprawê z zagro¿eù zwi¹zanych z korzystaniem z nich;

13) kszta³tuje postawê otwartoœci na œwiat i na drugiego cz³owieka.

Kanw¹ programu s¹ wydarzenia historyczne, a g³ówny nacisk zosta³ po³o¿ony na kwestie spo³eczne, a zw³aszcza wp³yw paùstwa na spo³eczeùstwo i jednostkê. W odniesieniu do faktografii w programie przyjêto zasadê prezentowania najnowszej historii Polski i œwiata po 1945 r. w uk³adzie chronologicznym.

 

UmiejĂŞtnoÂści i postawy

UczeĂą:

1) Rozpoznaje miejsce cz³owieka w procesie historycznym, jego relacje ze spo³ecznoœci¹ lokaln¹, ojczyzn¹, krêgiem kulturowym, innymi narodami i religiami.

2) Dokonuje oceny faktów, wydarzeù oraz celów i metod dzia³aù ludzi.

3) Wykorzystuje podstawow¹ wiedzê z zakresu historii i wiedzy o spo³eczeùstwie do badania powi¹zaù miêdzy zjawiskami z dziejów powszechnych i Polski.

4) Dociera do ró¿nych Ÿróde³ informacji z zakresu historii i wiedzy o spo³eczeùstwie, integruje wiedzê uzyskan¹ z ró¿nych Ÿróde³, potrafi zestawiaÌ i porównywaÌ pozyskane informacje.

5) Posiada umiejêtnoœÌ interpretacji i krytycznej oceny ró¿nych Ÿróde³ informacji.

6) Rozwi¹zuje problemy indywidualnie i w zespole, z uwzglêdnieniem podzia³u zadaù.

7) Dostrzega zwi¹zki miêdzy ró¿nymi krêgami ludzkiego dziedzictwa kulturowego, a w szczególnoœci zwi¹zki miêdzy kultur¹ Grecji i Rzymu i dziedzictwem chrzeœcijaùstwa a wspó³czesn¹ cywilizacj¹ Zachodu.

 8) Pos³uguje siê s³ownikami i encyklopediami w celu zrozumienia i interpretacji popularnych zwrotów, sentencji, pojêÌ i terminów pochodz¹cych z jêzyków klasycznych lub nowo¿ytnych.

9) Rozpoznaje w ¿yciu spo³ecznym podstawowe regu³y i procedury demokratyczne oraz dostrzega przypadki ich ³amania.

 10) Stosuje podstawowe zasady prawa w ¿yciu codziennym. Rozpoznaje w³asne prawa i obowi¹zki w ¿yciu spo³ecznym.

11) Wykorzystuje wiedzê o zasadach ustroju Rzeczypospolitej Polskiej do interpretacji elementów ¿ycia publicznego.

12) Ocenia zachowania i postawy uczestników ¿ycia publicznego z punktu widzenia wartoœci i zasad prawa.

13) Stosuje procedury demokratyczne w klasie, w szkole oraz w ¿yciu codziennym, np. podczas podejmowania decyzji w grupie.

 14) Wspó³pracuje w zespole z uwzglêdnieniem podzia³u zadaù.

15) Jest aktywnym uczniem, bierze udzia³ w ró¿norodnych formach dzia³aù zaproponowanych przez nauczyciela, potrafi sam zainicjowaÌ dzia³ania.

16) Uczestniczy w dyskusjach, debatach, potrafi uargumentowaÌ swoje stanowisko, rozwa¿a argumenty strony przeciwnej.

17) Zna i potrafi stosowaÌ prawid³owe zasady dyskusji, nie obra¿a. 

18) Biegle pos³uguje siê nowymi technologiami cyfrowymi, zdaje sobie sprawê z zagro¿eù, które ze sob¹ nios¹. 

19) KsztaÂłtuje postawĂŞ mÂłodego, aktywnego obywatela. Interesuje siĂŞ Âżyciem publicznym i stara siĂŞ braĂŚ w nim czynny udziaÂł: dziaÂła w wolontariacie, uczestniczy w wyborach do samorzÂądu klasowego i szkolnego, symulacji wyborĂłw przeprowadzanych wg ordynacji proporcjonalnej i wiĂŞkszoÂściowej, zarĂłwno w wariancie jednomandatowym, jak i wielomandatowym (³¹cznie z liczeniem gÂłosĂłw metodÂą D’Hondta) oraz historycznych wyborĂłw z okresu PRL z gÂłosowaniem bez skreÂśleĂą na listĂŞ Frontu JednoÂści Narodu (waÂżne dla zrozumienia tej procedury sÂłu¿¹cej manipulacji wyborczej), w³¹cza siĂŞ w ró¿norodne kampanie spoÂłeczne dla dobra publicznego (np. WOÂŚP, akcja pisania listĂłw w obronie niewinnie uwiezionych organizowana przez Amnesty International), bierze udziaÂł w debatach oksfordzkich itp.

20) Zna zasady postêpowania ze Ÿród³em historycznym i potrafi zabezpieczyÌ dokumenty lub przedmioty o wartoœci historycznej, na które mo¿e natrafiÌ podczas swojej pracy badawczej. Docenia ich rolê jako elementu dziedzictwa kulturowego.

21) Potrafi przeprowadziÌ krytyczn¹ analizê Ÿród³a, a zw³aszcza tekstów kultury.

22) Starannie przygotowuje siê do wybrania swojej drogi ¿yciowej, kierunku dalszego kszta³cenia i zajêcia miejsca w demokratycznym polskim spo³eczeùstwie.

23) Jest wraÂżliwy, empatyczny, otwarty na potrzeby drugiego czÂłowieka.

 

DziaÂł I. Wprowadzenie

1.            Kryzys gospodarczy i spo³eczny w Polsce w drugiej po³owie XX w

UczeĂą:

a) charakteryzuje rz¹dy Edwarda Gierka (dobrobyt na kredyt, uleg³oœÌ wobec ZSRS, zmiany w konstytucji PRL w 1976 roku).

 

2.            Powstanie Solidarnoœci               . Uczeù:

a) przedstawia proces powstawania ruchu spoÂłecznego „SolidarnoœÌ”, jego przywĂłdcĂłw, charakter, cele i tradycje, do ktĂłrych siĂŞ odwoÂływaÂł, a takÂże jego znaczenie dla Polski i Âświata.

3.            Stan wojenny w Polsce                Uczeù:

a) przedstawia okolicznoÂści i skutki wprowadzenia przez wÂładze stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku, formy walki reÂżimu PRL z wolnoÂściowymi d¹¿eniami PolakĂłw (cenzura, „nieznani sprawcy”, Kopalnia WĂŞgla Kamiennego „Wujek”, Lubin 1982 rok, zamordowanie Grzegorza Przemyka) oraz formy oporu wobec reÂżimu stanu wojennego;

b) charakteryzuje rolĂŞ KoÂścioÂła katolickiego w Polsce w okresie po wprowadzeniu stanu wojennego (pomoc wszystkim przeÂśladowanym, kultura bez cenzury, msze za ojczyznĂŞ, osoba bÂł. ks. Jerzego PopieÂłuszki, pielgrzymki Âśw. Jana PawÂła II do Polski w 1983 i 1987 roku).

4.            Pierestrojka w ZSRS i jej echa w krajach bloku wschodniego    9) charakteryzuje genezĂŞ i znaczenie programu „pierestrojki” MichaiÂła Gorbaczowa;

a)) wyjaÂśnia pojĂŞcie uwÂłaszczenia nomenklatury na przykÂładzie polityki rzÂądu MieczysÂława Rakowskiego (1988–1989).

5)            W samo poÂłudnie 4 czerwca…  UczeĂą:

a)) przedstawia g³ówne wydarzenia zwi¹zane z prze³omem 1989 roku w Polsce (Okr¹g³y Stó³, wybory 4 czerwca 1989 roku, wybór gen. Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta PRL, rz¹d Tadeusza Mazowieckiego); wyjaœnia pojêcie wyborów kontraktowych;

b)) dokonuje bilansu rzÂądĂłw komunistycznych w Polsce, wskazujÂąc na ich skutki w warstwie kultury, Âżycia spoÂłecznego i gospodarczego.

6)            Polska transformacja ustrojowa

a) wskazuje, na czym polegaÂła transformacja gospodarczo-ustrojowa realizowana w Polsce po 1989 roku, na przykÂładzie zaÂłoÂżeĂą oraz implementacji planu Sachsa-Balcerowicza;

b) wyjaœnia ró¿nice miêdzy prywatyzacj¹ a reprywatyzacj¹;

c) wyjaÂśnia znaczenie walki z korupcjÂą dla kultury politycznej i efektywnoÂści gospodarczej paĂąstwa;

d) charakteryzuje zmiany dokonane w konstytucji Polski w 1989 roku;

e) charakteryzuje genezĂŞ, przebieg i konsekwencje „wojny na gĂłrze” w 1990 roku (pierwsze powszechne wybory prezydenckie w 1990 roku i zwyciĂŞstwo Lecha Wa³êsy).

 

 

7)            Integracja europejska   Uczeù:

a) charakteryzuje kolejne etapy integracji europejskiej po 1992 roku (traktat z Maastricht, powstanie Unii Europejskiej, wprowadzenie waluty euro).

b) charakteryzuje znaczenie 1991 roku w najnowszej historii Polski (pierwsze wolne wybory parlamentarne, powoÂłanie rzÂądu Jana Olszewskiego);

.

8)            Prawa cz³owieka oraz ich ochrona w Polsce i na œwiecie. System prawny.         I

a) wyjaœnia podstawy i treœÌ praw cz³owieka oraz ich zwi¹zek z dziedzictwem cywilizacji zachodniej (inspiracje p³yn¹ce z chrzeœcijaùstwa oraz z nauki o prawie naturalnym siêgaj¹cej czasów grecko-rzymskich);

b) przedstawia zasady ogĂłlne i katalog praw czÂłowieka wynikajÂące z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., sÂądowe Âśrodki ochrony praw i wolnoÂści w Rzeczypospolitej Polskiej oraz sposĂłb dziaÂłania Rzecznika Praw Obywatelskich.

c) wykorzystuje swojÂą wiedzĂŞ o doktrynie praw czÂłowieka do scharakteryzowania praw i wolnoÂści podanych w Powszechnej deklaracji praw czÂłowieka ONZ z 1948 roku i Europejskiej konwencji praw czÂłowieka Rady Europy z 1950 roku oraz ograniczeĂą w ich wykonywaniu i zwiÂązanych z nimi obowiÂązkĂłw.

9             Polska w Unii Europejskiej i NATO. Wojna z terroryzmem.       12) charakteryzuje znaczenie wst¹pienia Polski do NATO w 1999 roku i do Unii Europejskiej w 2004 roku.

 

a) wyjaÂśnia pojĂŞcie terroryzmu oraz przedstawia genezĂŞ i najwaÂżniejsze etapy „wojny z terroryzmem” (Afganistan, Irak).

Prace kontrolne – tematyka, kryteria oceniania, terminy.

 

• Tematy prac kontrolnych – obwiÂązuje wybĂłr jednego z zaproponowaĂŚ

 

1.Omów drogê  przyst¹pienia Polski do UE

2.Prawa czÂłowieka i ochrona ich praw w Polsce.

 3.Media jako czwarta w³adza.

 

Kryteria oceny

                Zebranie informacji – 2-3 strony A4

                Kompozycja pracy – uporzÂądkowany ukÂład i spĂłjnoœÌ

              Bogata charakterystyka problemów

                Samodzielne wnioski i podsumowanie pracy

ww. kryteria oceny odpowiadajÂą kryteriom wymagaĂą na poziomach konieczne – bardzo dobre ( oceny dopuszczajÂący – celujÂący)

 

                Termin z³o¿enia prac

                Prace nale¿y sk³adaÌ w terminie do 30.05.2023( u dyrektora szko³y)

                W przypadku oceny negatywnej z pracy kontrolnej, poprawione prace nale¿y z³o¿yÌ do 10.06.2023r.